Chapter : હજ્જ અને ઉમરહ "ફલાહી ના હમરાહ"
(Page : 65 to 72)
મસ્જિદે હરામમાં દાખલો
”બયતુલ્લાહ શરીફ”ની ચારેવ બાજુ જે અઝીમુશ્શાન ઈમારત બનેલી છે તેને ”મસ્જિદે હરામ” કહે છે અથવા એમ પણ કહી શકાય, કે ”બયતુલ્લાહ શરીફ”ની મસ્જિદનું નામ ”મસ્જિદે હરામ” છે, અને ”બયતુલ્લાહ શરીફ” ”મસ્જિદે હરામ”ના વચ્ચોવચ છે. જે દુન્યામાં સૌથી પહેલું ઈબાદતખાનું છે, જેના તરફ નમાઝમાં સિજદહ કરવામાં આવે છે. કઅબહનો અર્થ ઊંચી જગાનો થાય છે, કઅબહ ઝમીનના ઉપર છે એટલા માટે, અથવા એના મરતબાના ઊંચા હોવાના કારણે, એને કઅબહ કહેવામાં આવે છે.
મુઅત્તા ઈમામ માલિક (રહ.)ની અરબી શરહમાં કઅબહની તા’મીરના મુતઅલ્લિક આવ્યું છે કે મશ્હૂર કૌલના મુતાબિક, સૌથી પહેલાં કઅબહની તા’મીર હઝરત આદમ (અલયહિસ્સલામ)ની પૈદાઈશથી ર૦૦૦ વર્ષ પહેલાં, ફરિશ્તાઓએ કરી છે. પરંતુ અમુક સંશોધકોનું કહેવું છે કે એ તા’મીર તો બીજા વખતની તા’મીર હતી, અલ્લાહ તઆલાના હુકમ ”કુન”થી તેની સર્વપ્રથમ તા’મીર થઈ હતી, જેમાં ફરિશ્તાઓનો કોઈ દખલ ન હતો.
ખૈર, તો વાત એ ચાલી રહી હતી કે બસ તમોને મુઅલ્લિમના મકાન સુધી પહોંચાડી આપશે, હવે સારું આ છે કે, આપનો સામાન ઉતારી, વુઝુ ના હોય તો વુઝૂ કરી, તે જ વખતે ”મસ્જિદે હરામ” તરફ, ”તલબિયહ” પઢતાં પઢતાંં, આગળ વધો, અને ”મસ્જિદે હરામ”માં ”બાબુસ્સલામ” (સલામ ગેટ) કે જે ”સફા મરવહ”ની વચમા લીલી લાઈટોની નઝદીક છે, ત્યાંથી દાખલ થાઓ, અને જો ઉમરહનો એહરામ હોય તો ”બાબુલ ઉમરહ”થી દાખલ થાઓ, અને જો ભીડ વગેરે હોય, તો તમો કોઈ પણ દરવાજેથી દાખલ થઈ શકો છો.
بِسْمِ اللّٰہِ وَ الصَّلٰوۃُ وَ السَّلامُ عَلٰی رَسُوْلِ اللّٰہِ۔
”બિસ્મિલ્લાહી, વ સ્સલાતુ વ સ્સલામુ, અલા રસૂલિલ્લાહ”
(અલ્લાહનું નામ લઈ દાખલ થાઉ છું, અને રસૂલુલ્લાહ (સલ્લલ્લાહુ અલયહિ વ સલ્લમ) પર દુરૂદ મોકલું છું) પઢી જમણો પગ મસ્જિદે હરામમાં મૂકો, પછી આ દુઆ પઢો :
رَبِّی اغْفِرْ لِیْ وَ افْتَحْ لِیْ، اَبْوَابَ رَحْمَتِکَ۔
”રબ્બિગ્ ફિરલિ વફ્તહ લિ અબવાબ રહ્મતિક”
(અય મારા રબ, મારા ગુનાહોને માફ ફરમાવો અને મારા માટે તમારી રહમતના દરવાઝા ખોલી આપો)
હવે નજર નીચી રાખીને આગળ વધો, કારણ કે તમારે ”કઅબતુલ્લાહ” સુધી પહોંચવાનું છે, તહિય્યતુલ મસ્જિદ પઢવાની નથી કારણ કે, મસ્જિદે હરામની તહિય્યતુલ મસ્જિદ ”કઅબતુલ્લાહ”નો તવાફ કરવું છે. લગભગ ર૦૦ કદમ વરંડામાં ચાલવા પછી તમો ”મસ્જિદે હરામ”ના સહેનમાં આવશો, હવે નજર ઉઠાવો, ઉઠાવતાં જ આપની નજર સીધી ”કઅબતુલ્લાહ” ઉપર પડશે, ”કઅબતુલ્લાહ” ઉપર પડનારી આ તમારી પહેલી નજર હશે, જે દુઆ કબૂલ થવાની ખાસ ઘડી છે, માટે કઅબતુલ્લાહ ઉપર નજર જમાવી આપો, અને ઉભા રહીને, પહેલાં ત્રણ વખત નીચે મુજબ દુઆ પઢો :
اَللّٰہُ اَکْبَرْ لااِلٰہَ اِلاَّ اللّٰہُ
(અલ્લાહુ અકબર લા ઈલાહ ઈલ્લલ્લાહ)
اَللّٰہُ اَکْبَرْ لااِلٰہَ اِلاَّ اللّٰہُ
(અલ્લાહુ અકબર લા ઈલાહ ઈલ્લલ્લાહ)
اَللّٰہُ اَکْبَرْ لااِلٰہَ اِلاَّ اللّٰہُ
(અલ્લાહુ અકબર લા ઈલાહ ઈલ્લલ્લાહ)
દુઆના બદલે, તકબીરે તશ્રીક પણ પઢી શકાય છે, જે આ પ્રમાણે છે
اَللّٰہُ اَکْبَر،ْ اللّٰہُ اَکْبَرْ، لااِلٰہَ اِلا اللّٰہُ وَ اللّٰہُ اَکْبَرْ، اللّٰہُ اَکْبَرْ، وَ لِلّٰہِ الْْحَمْدُ
અલ્લાહુ અકબર, અલ્લાહુ અકબર, લા ઈલાહ ઈલ્લલ્લાહુ વલ્લાહુ અકબર, અલ્લાહુ અકબર,વલિલ્લાહિલ હમ્દ
ત્યાર પછી ”તલબિયહ” પઢો, દુરૂદ શરીફ પઢો, અને હાથ ઉઠાવીને આ દુઆ પઢો. (હાથ ફકત આ દુઆમાં જ ઉઠાવવાના છે, પાછળથી તમો જયારે જયારે પણ કઅબતુલ્લાહની ઝિયારત કરો, દુઆમાં હાથ ઉઠાવશો નહિ.) દુઆ નીચે પ્રમાણે છે.
اَللّٰھُمَّ زِدْ ھٰذَا الْبَیْتَ، تَشْرِیْفاً، وَ تَعْظِیْماً، وَ تَکْرِیْماً، وَ مَھَابَۃً، وَ زِدْ مَنْ شَرَّفَہٗ مِمَنْ حَجَّہٗ، وَ اعْتَمَرَہٗ تَشْرِیْفًا، وَ تَکْرِیْمًا، وَ تَعْظِیْمًا وَ بِرًّا۔ اَللّٰھُمَّ اَنْتَ السَّلامُ وَ مِنْکَ السَّلامُ فَحَیِّنَا رَبَّنَا بِالسَّلامِ۔
(અલ્લાહુમ્મ ઝિદ હાઝલ્બય્ત, તશરીફન તઅ્ઝીમન વ તકરીમન વ મહાબતન ઝિદ મન શર્રફહુ મિમ્મન હજજહુ વ એઅ્તમરહુ તશ્રીફવ વ તકરીમવં વ તઅઝીમવ વ બિર્રન. અલ્લાહુમ્મ અન્ત સ્સલામ વ મિન્ક સ્સલામ ફહય્યિના રબ્બના બિસ્સલામ.)
” અય અલ્લાહ આ ઘરની શરાફત, અઝમત, અને બુઝુર્ગીને વધારો, અને જે માણસ હજ્જ અને ઉમરહ કરી એની શરાફત, અઝમત દિલમાં રાખતો હોય, તેની શરાફત, કરામત, અને ભલાઈ વધારો. અય અલ્લાહ આપનું નામ સલામ છે, અને આપના તરફથી જ સલામતી મળી શકે છે, બસ અમોને સલામતી સાથે જીવતા રાખો.”
(યાદ રાખો જયાં જયાં દુઆઓ લખી છે જો તે દુઆઓ ના આવડતી હોય, તો પોતાની ભાષામાં દુઆ માંગો ત્યાર પછી, પેટભરીને અદબ અને શુક્રના સાથે, પોતાની ખૂશકિસ્મતી ઉપર ઝૂમી ઉઠીને, એકદમ આજિઝીની સાથે, દીનો–દુન્યાની જાઈઝ અને નેક તમન્નાઓ, પૂરી થવાની દુઆ કરો, કારણ કે આ તમારી દુઆ કબૂલ થવાની ઘડી છે અને દુઆ કબૂલ કરનારનું ઘર તમારા સામે છે, જે કંઈ માંગવું હોય તે માંગી લો, અલ્લાહ રબ્બુલ ઈઝઝત, આ ટાઈમે માંગેલી દુઆ રદ નથી કરતા.
આ સમયે, અને આ જગાએ, દુઆ કબૂલ થાય છે. હદીસ શરીફમાં છે કે ”બયતુલ્લાહ” ઉપર પ્રથમ નઝર પડતાં જ જે દુઆ કરવામાં આવે, તે કબૂલ થાય છે. માંગવામાં કંજુસાઈથી કામ ના લો, બલ્કે પોતાના માટે, પોતાના સગાઓ માટે, પોતાના દોસ્તો માટે, પોતાના મુહસિનો માટે, આમ મુસલમાનો માટે, દુઆઓ માંગો.
અને શાંતિથી દુઆ માંગી શકો, તે માટે બુઝુર્ગોનું કથન છે કે ”હરમ શરીફ”માં નઝર જુકાવીને ચાલો, અને સારી સુકૂનવાળી એવી જગા મળી જાય કે જયાંથી, ”કઅબતુલ્લાહ” સારી પેઠે દેખી શકાય, ત્યાં ઉભા રહી દુઆ કરો.
અને એટલા માટે જ, આપને નસીહત કરવામાં આવે છે, કે પહેલાથી તૈયારી કરીને આવો, કે જયારે મારી પહેલી નઝર ”કઅબતુલ્લાહ” ઉપર પડશે, ત્યારે મારે, મારા રબથી શું દુઆઓ માંગવી છે. જયાં સુધી આપની નઝર બંધ નહિ થાય, ત્યાં સુધીની દુઆઓ ચોકકસ કબૂલ થશે. માણસ જયારે પહેલ વહેલો ”કઅબતુલ્લાહ”ને જુએ છે, તો એના ઉપર અજીબ પ્રકારની હૈબત છવાય જાય છે, અને આંખ જલ્દી ઝપકાય જાય છે.
સૌથી મહત્વની દુઆ આ છે : ”અય અલ્લાહ મને હિસાબ કિતાબ વગર જન્નતમાં દાખલો નસીબ ફરમાવો,”
અને આ દુઆ પણ મુસ્તહબ છે :
اَعُوْذُ بِرَبِّ الْبَیْتِ، مِنَ الدَّیْنِ، وَ الْفَقْرِ، وَ مِِنْ ضِیْقِ الصَّدْرِ، وَ عَذَاب الْقَبْرِ۔
(અઉઝુ બિરબ્બિલ બય્તિ મિનદદયનિ વલ ફક્રિ વ મિન દીકિસ્સદરિ વ અઝાબિલ કબરિ.)
”હું પનાહ માંગુ છું આ ઘરના રબની, કર્ઝ, મોહતાજી, તંગદિલી અને કબ્રના અઝાબ થી.”
અલહમ્દુલિલ્લાહ દિલની મુરાદો પૂરી થઈ, ઝિંદગીભરની દુઆઓનું મરકઝ, અને આ રૂએ ઝમીન ઉપર અલ્લાહ રબ્બુલઈઝઝતનું બનેલું સૌથી પહેલું ઘર, અત્યારે આંખોની સામે છે. અત્યાર સુધી જેને ખ્યાલોમાં ચુમ્યું હતું, અને જેને સ્વપ્નોમાં જોયું હતું, જેને ફોટાઓમાં નિહાળ્યું હતું, ઓ હાજીઓ તમારી શું ખૂશકિસ્મતી! કે આજે તે તમારી આંખોની સામે છે.
આ દુનિયામાં આપણી આંખોથી અલ્લાહ તઆલાને નથી જોઈ શકતા, તો તેના ઘરને જોઈ લેવું એ ઘણી મોટી નેઅ્મત છે.
આ જ ઘરની ઉપર સાતમાં આસ્માને ”બયતુલ મઅમૂર” છે, જેનો ફરિશ્તાઓ તવાફ કરે છે. અને અહિં દુનિયામાં મોમિન બંદાઓ ”કઅ્બહ શરીફ”નો તવાફ કરે છે.
”કઅબહ શરીફ”, ”બયતુલ મઅ્મૂર”ના નીચે છે. ત્યાંના રહેવાવાળા ત્યાં તવાફમાં લાગેલા છે, અને ઝમીન પર વસવાટ કરનારા બંદાઓ અહીંયા તવાફમાં લાગેલા છે. મુસન્નફ અ.ર્રઝઝાક માં છે કે કઅ્બહ શરીફ બયતુલ મઅ્મૂરના નીચે છે.
અરે ઓ ખૂશકિસ્મતો, જરા આંખ ઉઠાવીને તમારી આજુ બાજુ તો જુઓ, કે દુન્યાના ખૂણે ખૂણાના લોકો, એક આકાના હુઝૂર અદબથી ઉભેલા છે, બધાની પેશાની એક જ ચોખટ ઉપર સિજદહ કરી રહી છે, બધાનું રૂખ એક જ ઘરની તરફ છે, અમનના આ શહેરમાં દુન્યાભરના મુસલમાનોનો, જાણે દરિયો વહી રહયો છે અને તેમાં અલગ અલગ કૌમો, નસલો, અલગ અલગ દેશોના લોકો, મોજાંઓ સ્વરૂપ તરી રહયા છે.
જેનું નામ તસ્બીહના જેમ, નાનપણથી જ, દરેક મુસ્લિમની ઝુબાન ઉપર જારી રહે છે, જેને જોવાનો શોખ, જન્નતની જેમ, દરેક મુસલમાનને રહે છે, જે દરેક મુસ્લિમ માટે ઈમાની અને દીની વતન છે, જેની કશિશ, (ચુંબકીય તાકત) દરેક ઝમાનામાં હઝારો માઈલ દૂર દૂર થી, પહાડોના આડા અવળા રસ્તાઓથી, એના ચાહકોને બળપૂર્વક ખેંચતી રહી છે. તે મસ્જિદે હરામમાં આપ ઉભા છો. આજ બયતુલ્લાહ છે, જેના તરફ હઝારો માઈલ દૂરથી તમો નમાઝ પઢતા રહયા છો અને જેના તરફ નમાઝમાં મોઢું કરવું ફર્ઝ છે, જુઓ તો ખરા! આજે આપણી નજરો સામે છે, આપણા અને તેના દરમિયાન થોડાક જ મીટરોનું અંતર છે, આપણે તેના ગિલાફને પકડી શકીએ છીએ અને આંખોથી લગાવી શકીએ છીએ, એની દીવાલોને વળગી શકીએ છીએ, ઝિંદગીભર મોટી મોટી ઈમારતો ઘણી જોઈ, અને બેહતરીન બંગલાઓ જોયા, પણ આ એક સાદા, ચોખંડા ઘરમાં, અલ્લાહ જાણે શું હુસ્ન, ખૂબસૂરતી તથા દિલકશી છે, કે આંખોમાં વસતું જ જાય છે! અને દિલમાં ઉતરતું જ જાય છે! કોઈ રીતે નઝરમાં સમાતું નથી, બસ દિલ ચાહે છે, કે જોતા જ રહીએ, એને જોવું દિલની ખૂશી, આંખોનું નૂર, રૂહની ગિજા, અને નઝરની ઈબાદત છે, દિલની અશુદ્વિ એનાથી દૂર થાય છે, દિમાગની થકાવટ દૂર થાય છે, અલ્લાહ તઆલાએ અજીબો ગરીબ નેઅમત અતા ફરમાવી છે, તમો આ બધું સ્વપ્ન ના સમજતા! અને ઝિંદગીની આ સૌથી બાબરકત ઘડીઓ ગફલતમાં ના ગુજારતા! માંગો ખૂબ માંગો, આપનારાએ ખૂદ આપવાનો વાયદો કર્યો છે.
એક ખાસ મશ્વેરો આ છે કે, હજ્જમાં ઝબરદસ્ત ભીડના કારણે, તેમજ નવી જગાઓ, નવા રસ્તાઓના કારણે, લોકો પોતાના માણસોથી વિખુટા પડી જવાથી ઘણા જ પરેશાન થાય છે, માટે તવાફ કે સઈ કરતાં પહેલાં, કોઈ એક જગા (જેમકે ઝમઝમનો કુવો)નકકી કરી લો, કે અમારામાંથી કોઈ વિખુટો પડી જાય, તો તે આ જગાએ આવીને ઉભો થઈ જાય, અને અમારા આવતા સુધી રાહ જૂએ, અમો તેને શોધવા માટે અહીંયા જ આવીશું.
અલ્હમ્દુ લિલ્લાહ દુઆ સારી રીતે થઈ ગઈ, હવે આપે ”અહમદાબાદ” અથવા ”મુંબઈ”થી ”ઉમરહ”નું એહરામ બાંધ્યું હતું, એટલે તવાફ કરવાનો છે, તો જેટલું શકય હોય એટલું ”કઅબતુલ્લાહ” તરફ આગળ વધો, પણ જો ભીડ હોય તો ધકકા મુકકી કરી આગળ વધવાની જરા પણ કોશિશ ના કરશો. જયાંથી શકય હોય ત્યાંથી જ આપે તવાફ કરવાનો છે.
Log in or Register to save this content for later.